REFERENTIE

Nieuw leiderschap en de impact van coaching

Robert Pasteuning, directeur BAM Infra OV en Petra van Vliet, coach van Innerluck Leiderschap ontmoetten elkaar bij een training. Inmiddels lopen ze zo’n vijf jaar met elkaar op. In eerste instantie om de materie van de training levend te houden en daarmee voorzichtig stappen in de praktijk te zetten. De afgelopen jaren spreken ze elkaar op regelmatige basis – meestal in de natuur. Petra heeft Robert in het hele proces van zelfleiderschap en de reorganisatie van BAM Infra OV begeleidt – met impact. Een interview met zowel Robert als Petra.

“Ik was al een tijdje leidinggevende”, vertelt Robert en meteen er achteraan meldt hij: “op de oude manier. Dat wil zeggen dat ‘ik het ’t beste wist, dat het op mijn manier moest, en dat er controle was’. Een manier van leiden – of beter: managen – die makkelijk uitwisselbaar is. Ik werd er niet gelukkig van en zag mezelf dit ook niet mijn hele leven doen. Om een nieuwe weg in te slaan kon ik wel de geijkte leiderschaps- en managementtrainingen volgen, maar dan was de kans groot dat ik ‘in mijn hoofd’ bleef. Terwijl ik juist ‘op het voelen’ wilde groeien. Het werd uiteindelijk de training Transformational Presence bij Alan Seale, oprichter en directeur van The Center for Transformational Presence.

Nieuwe dimensie

“Die training was life changing en verrijkend. Ik leerde op een andere manier naar dingen kijken, niet zweverig trouwens. Er werd een nieuwe dimensie toegevoegd – anders dan het beredeneren – een die ik wilde toepassen op de cultuur van ‘eilandjes, angst en harde masculiene dominantie’. Maar de enige manier om dit te doen was vanuit het eigen leiderschap; het toenmalige MT kende deze ‘andere’ manier niet en geloofde er ook niet in. Ik moest dus eerst zelf aan de slag met mijn eigen ontwikkeling: mijn plek innemen binnen de organisatie met alles waar ik als leider in geloof. Ik voelde en wist dat het anders kon door het initiatief te nemen en mezelf kwetsbaar op te stellen”, aldus Robert. 

Autonomie

Inmiddels plukt BAM Infra OV de vruchten van dit proces dat in 2019 startte. “Het doel van het veranderproces was hard en de kaders stonden. Maar er was nog geen strak omlijnd plan van ‘hoe’ we naar het doel toe moesten bewegen. Dit hebben we samen gedaan – in co-creatie. Voor veel collega’s was dit wel spannend en onwennig want er was ineens per groep – per cultuur – ruimte voor autonomie. Door dit vol te houden en de tijd te geven – ‘het is echt zo, de ruimte blijft’ – zijn medewerkers ook daadwerkelijk die ruimte gaan nemen. Ze mogen zichzelf zijn en opnieuw uitvinden.”

Resultaten

“Uiteraard hebben we meer resultaten geboekt: omzet- en winstgroei, klanten en partners werken weer graag met ons samen en medewerkers melden zich spontaan om bij ons te komen werken omdat wordt verteld dat we een fijn bedrijf zijn. Doordat we deze successen boeken is er ruimte voor deze  meer open cultuur en ruimte binnen de BAM-groep; de BAM-groep wil ook graag deze verandering doormaken maar is in mijn ogen momenteel nog te veel een  organisatie met eilandjes, angst en harde masculiene dominantie, aldus Robert – aan een stuk enthousiast vertellend.

Ook voor hem zelf als en leider heeft het tot nu toe veel gebracht: “Ik ben rustiger, meer in balans en beter in staat om op mezelf te reflecteren. Mijn gevoel kan ik nu ook meer bewust inzetten.”

Anders kijken

Petra, enigszins bescheiden: “Dat ik dit mede heb gefaciliteerd, realiseer ik me niet altijd. De impact is best groot. Iets waar ik trots op ben. Mijn inbreng is puur dienend, het zit in het ‘aanwezig zijn’, ik houd zeg maar het kompas vast.” Verwijzend naar Robert: “Jij maakt de keuzes. Ik loop ernaast en help anders te kijken. Ik voeg steeds dimensies toe die helpen het bewustzijn te verruimen. Klopt het antwoord, moet het wellicht van nog meer kanten worden bekeken? ” En dan met kracht: “Het heeft geen enkele zin te kijken hoe ik het zou oplossen. Integendeel: ik zorg er juist voor dat ik zuiver handel, dat wat ik vind en voel geen rol speelt. Die zuiverheid check ik meerdere keren, want het zijn soms best precaire zaken die worden voorgelegd, zoals het niet functioneren van medewerkers en mogelijk ontslag.

Ik vraag altijd, soms meerdere malen: ‘Wat wil hier gebeuren?’ Het antwoord komt dan door iemand heen. In plaats van dat het met het hoofd wordt bedacht. Bijzonder genoeg wordt de oplossing ook altijd gelijk actief en praktisch aangereikt.”

“Het meest bijzondere is, dat als Robert terug naar het werk gaat het pad al is geplaveid, hij hoeft het dan alleen nog uit te rollen.” Iets dat hij volmondig beaamd. “Ja, zo gaat het verrassend genoeg.”

Lef

Op de vraag voor wie deze nieuwe of andere vorm van leiderschap en coaching nog meer geschikt is, antwoorden ze beiden ‘voor iedereen’.  En dan specifieker, elkaar aanvullend: “Je moet uiteraard wel lef hebben om dit proces – allereerst met jezelf – aan te gaan. Dus niet alleen het beredeneren, maar ook andere aspecten zoals het voelen de ruimte te geven. Als je daar stevig genoeg in bent, kun je het anders doen en de vernieuwing brengen, die jou en de organisatie verder helpt, net zoals bij Robert en BAM Infra OV.”